_sajt_2_22.png)
Projektni partneri su 6.2.2024. godine posetili Hrastnik u regionu Zasavje u Sloveniji, gde su imali prilike da obiđu prvu pilot braunfild lokaciju u okviru projekta ReInd-BBG – infrastrukturne objekte bivše rudarske kompanije Trbovlje-Hrastnik.
Hrastnik je poznat po svojoj bogatoj rudarskoj prošlosti koja je doživela ekonomski procvat pre više od 250 godina i koja je igrala važnu ulogu u ekonomiji regiona Zasavje. Tokom svog zlatnog doba, rudnik je bio jedan od glavnih izvora ekonomske aktivnosti u Hrastniku i okolini, zapošljavajući veliki broj ljudi i doprinoseći prosperitetu regiona.
Međutim, sa promenom industrijskih trendova i tehnološkim napretkom, rudnik u Hrastniku se suočio sa izazovima -promene u potražnji za rudarskim proizvodima, kao i ekološki i ekonomski faktori, doveli su do smanjenja aktivnosti rudnika, te konačnog zatvaranja 1995. godine. To je bio veliki udarac za lokalnu ekonomiju i zajednicu, budući da je rudnik bio jedan od glavnih izvora zapošljavanja i ekonomske aktivnosti u regionu. Danas region Zasavje ima najniži BDP u Sloveniji, više od 52% radne snage su dnevni migranti koji putuju na posao u slovenačku prestonicu Ljubljanu i u druge velike gradove.
Jedna od domaćina iz opštine Hrastnik bila je Iva Vidovič iz Mladinskog center Hrastnik koja je prisutne provela kroz administrativnu zgradu, mašinsku salu i kompresorsku stanicu bivše rudarske kompanije Trbovlje- Hrastnik. Takođe, prisutni su imali prilike da vide i zemljište bivše rudarske kolonije i jedinu sačuvanu kuću u okviru nje nazvanu Mlakarjevo stanovanje.
Ona je istakla da rudnik i dalje predstavlja deo kulturne i industrijske baštine Hrastnika i da je važan deo identiteta mesta. Sećanje na njegovu istoriju i uticaj na lokalnu zajednicu, svi akteri u opštini čuvaju kroz muzejske postavke, izložbe i druge oblike kulturnih i sportskih manifestacija. Organizacija iz koje ona dolazi Mladinski center Hrastnik čini velike napore kako bi mladima u opštini dali prostor i prilike za učenje, druženje i aktivno učešće u životu zajednice a sve u cilju sadržajnijeg života i ostanka u Hrastniku.
Takođe, posetu mestu je uveličalo i prisustvo Gradonačelnika Hrastnika Marka Funkla koji je prisutne informisao o aktivnostima i naporima lokalnih vlasti da diversifikuju ekonomiju i pronađu nove prilike za razvoj kako bi se nadoknadio gubitak izazvan zatvaranjem rudnika. Glavni zadatak koji se postavlja pred opštinu je remedijacija degradiranih područja koja zauzimaju značajan deo Hrastnika. Ova područja zahtevaju konkretne mere remedijacije i sveobuhvatnu tranziciju kako bi se promovisala njihova korisna upotreba i istovremeno razvijao ruralni deo, fokusirajući se na očuvanje rudarske tradicije i razvoj poljoprivrednog i industrijskog sektora.
On je istakao da Hrastnik nastavlja da razvija svoje staklarsku i hemijsku industriju zasnovanu na bogatom tehničkom znanju iz prošlosti ali i da se sve više pojavljuju inovativna mala i srednja preduzeća iz oblasti Informacionih tehnologije i novih materijala koja generišu sve više radnih mesta i koja podstiču novu preduzetničku revitalizaciju mesta.
Fokus projekta ReInd-BBG su lokalne samouprave sa degradiranim zemljištem koje je zagađeno ljudskom aktivnošću, uključujući bivše industrijske lokacije i naselja tzv. braunfild. Cilj je da se revitalizuju ova napuštena područja za nove industrijske i druge aktivnosti. U okviru Projekta uključeno je šest lokalnih samouprava iz šest zemalja – Opština Hrastnik (Slovenija), Grad Zenica (BiH), Grad Sombor (Srbija), Opština Rešica (Rumunija), Opština Vraca (Bugarska) i Opština Nikšić (Crna Gora).
Lokalne samouprave će direktno imati koristi od projekta dobijajući praktičnu i stratešku podršku u dizajniranju i sprovođenju projekata re-industrijalizacije u njihovoj zajednici, sledeći princip "braunfild je bolji od grinfilda", i integrišući revitalizaciju braunfilda kao prioritet u teritorijalnim strategijama i planiranju. Projekat neće samo pozitivno uticati na lokalnu vlast, već i na lokalnu zajednicu, jer će uticati na ekonomsku dobrobit grada, njegovu atraktivnost i kvalitet života građana.
